Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı nam-ı diğer ÖYP; öğretim üyelerinin atanması amacıyla Yükseköğretim Kurulunun tarafından oluşturulan bir sistem. Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı, öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla YÖK uygun gördüğü yükseköğretim kurumlarında açılıyor. Bu sistemle program yararlanıcılarına yüksek lisans ve doktora eğitiminin yapılmasına olanak sağlandığı gibi yurtiçi ve yurtdışı dil eğitimleri ile yurtdışında yüksek lisans ve doktora için 12 ay eğitim olanakları da sunulmakta. ÖYP ile amaçlanan öğretim üyesi ihtiyacı olan yükseköğretim kurumlarının araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim verme imkânınasahip olan yükseköğretim kurumlarında lisansüstü eğitim yapmalarının sağlanması ve böylece öğretim elemanı yetiştirilmesi.Her yıl Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına bu program çerçevesinde atama yapılacak kadro izin sayıları belirleniyor. YÖK de atama yapılacak ÖYP araştırma görevlisi kadrolarını kendi resmi internet sitesinde ilan ediyor ve böylece ÖYP süreci başlatılmış oluyor. ÖYP alımları yılda iki kere yapılıyor. Temmuz ve Aralık aylarında KPDS ve ALES sınavları sonuçlandıktan sonra başlayan alımlara başvurabilmek için öncelikle ÖYP puanının hesaplanması gerekli. ÖYP Puanı; ÖYP’ye araştırma görevlisi olarak atanmak üzere başvuran adayların ya da program gereğince bir ÖYP yükseköğretim kurumuna lisansüstü eğitim‐öğretim görmek amacıyla başvuran ÖYP araştırma görevlilerinin lisans genel not ortalamasının %25’i ile Akademik
Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavında (ALES) ilgili alanda alınan puanın %60’ı ve varsa yabancı dil puanının %15’i alınarak hesaplanan ve en son girilen ALES ve Yabancı Dil Sınav sonuçlarına göre güncellenebilen puanı ifade ediyor. Yabancı dil puanı olmasa da ÖYP için başvuru yapılabiliyor. ÖYP Puan hesaplamasında yüksek lisans mezunu olunsa dahi hesaplamada lisans notu kullanılıyor, lisans mezuniyet ortalaması içinse bir taban notu belirlenmiş değil. Yani başvurabilmek için lisans mezuniyeti yeterli. Ayrıca 35 yaşından gün almamış olmanız da başvurabilmenizin bir diğer koşulu.
Başvuru yapmak isteyen adaylar, YÖK’ün resmi internet sitesinde ilan edilen ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına başvurularını, aynı web sitesi üzerinden beyan usulüne göre yapıyor. ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına yerleştirmeler YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezi sistemle yapılıyor.
Yabancı dil puanı 65’in altında olan ÖYP araştırma görevlileri; ÖYP puanları ve tercihleri esas alınarak merkezi yerleştirme sistemi ile Yükseköğretim Kurulunun belirlediği yurtiçindeki yükseköğretim kurumlarına altı ay süreyle dil eğitimi almak üzere yerleştiriliyor. Dil eğitimine katılmayanların veya yeterli dil puanı almış olsalar da dil eğitimine devam etmeyenlerin kadro ile ilişikleri kesildiğinden ÖYP araştırma görevlilerinin yurtiçi yabancı dil eğitimine katılmaları ve devam etmeleri zorunlu. Yurtiçindeki altı aylık yabancı dil eğitimini tamamlayan ÖYP araştırma görevlileri, kadrolarının bulunduğu yükseköğretim kurumlarına dönüyorlar. Bununla birlikte ÖYP araştırma görevlisi olarak atandığı tarihten itibaren; yabancı dil puanı halen 50’nin altında olan araştırma görevlilerinin bir yılın sonunda, yabancı dil puanı 65’in altında olan araştırma görevlilerinin iki yılın sonunda kadroları ile ilişikleri kesiliyor. Yabancı dil puanı 65 ve üzeri puan olan ÖYP araştırma görevlileri ise istekleri halinde yabancı dil eğitimi için en fazla altı ay süreyle yurtdışına gönderilir. Özetlersek, atandıktan sonraki bir yıl içerisinde 50 puanın altında kalırsanız kadronuz iptal oluyor, 50 ile 65 arasında kalırsanız kadronuzun olduğu okula dönüyor ve size sağlanan bir yıllık süre içerisinde 65 puanı geçmeye çalışıyorsunuz ve eğer geçemezseniz kadronuz yine iptal oluyor. 65 puanı sağlarsanız ya yurtdışı dil eğitimine devam edebiliyorsunuz ya da yüksek lisans eğitiminize.
Diyelim ki dil sorununuz yok ya da 65 puanı aldınız ve yüksek lisans eğitiminize devam etmek istiyorsunuz. Eğer atandığınız üniversitede yüksek lisans veya doktora yapma olanağınız varsa eğitiminize burada devam ediyorsunuz. Ancak atandığınız üniversitede yüksek lisans eğitiminizi sürdürmenize olanak yoksa 35. Madde kapsamında başka bir üniversitede bu eğitiminizi devam ettirme şansı sağlanıyor. Tabi ki doktoranız bitince atandığınız üniversiteye araştırma görevlisi dr. olarak geri dönmeniz için senet imzalamanız gerekli. ÖYP öğrenim süresi yüksek lisans için 4, doktora programı için8, bütünleştirilmiş doktora programı için 10 yarıyıl olmakla birlikte tez çalışmalarını tamamlayamayan araştırma görevlilerine, tez izleme komitesinin gerekçeli kararı ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yüksek lisans için 2; doktora veya bütünleştirilmiş doktora programı için en fazla 4 yarıyıl ek süre verilebiliyor.
ÖYP kapsamında atandığı üniversite haricinde bir üniversitede yüksek lisans eğitimini tamamlayıp, zorunlu hizmetini yerine getirmeyenler ile istifa edenlerden –yani senet imzalayanlardan-tazminat alındığını da belirtelim. Senet imzalamayanlardan tazminat alınmamakla beraber ÖYP’ye devam etmek istemeyen, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumunda görevine başlamayan veya görevine başlayıp mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ilişikleri kesiliyor ve haklarında taahhütname ve kefaletname senedi uyarınca işlem yapılıyor.
Tercihler tamamlanıp sonuçlar açıklandıktan sonra atamanızın yapıldığı okul işlemlerinizi başlatıyor ve size gerekli bilgileri veriyor. Bu aşamada sizden bazı belgeleri talep edeceklerdir. Genel hatlarıyla bu belgeler başvuru dilekçesi, özgeçmiş, ÖYP kazandı belgesi, lisans/yüksek lisans diploması, lisans transktipti, adli sicil kaydı, fotoğraf, sağlık kurulu raporu, nüfus cüzdanı fotokopisi, vb. Bunun için atandığınız üniversitelerin web sitelerinin ÖYP bölümünü takip etmenizi öneririz. Bundan sonra artık hem bir öğrenci hem de asistansınız, tebrikler..
ÖYP’nizi tamamladıktan sonra atandığınız üniversiteye dönerek açılacak yrd.doç. kadrosunu bekliyorsunuz.
Daha ayrıntılı bilgi için: www.yok.gov.tr adresinden Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı linkini tıklayabilirsiniz.
Muhteşem bir bilgi senfonisi teşekkürler tüm sorularıma cevap buldum