Dadaş Nasıl Olunur ?

Dadaş Nasıl Olunur ? Dadaş olunmaz doğulur desek yanlış olmaz zannımca. Ancak yine de sonradan kazanılma özelliklerle dadaş kabul edilecek insanlarda yok değildir. Genelde Erzurum yöresinde kullanılan bir ifade ve betimleme olan dadaşlık bir kültür olarak yüzyıllardır yiğitliğe, mertliğe, arkadaşlığa olan vurgu manasında kullanılmaktadır. Kökeni Orta Asya bozkırlarına kadar giden dadaşlığın kullanıldığı yerlerden biri Türkmenistan bir diğeri ise Azerbaycan’dır. Hatta Azerbaycan’da dadaşlar isminde bir yerleşim yeri bulunmaktadır. Ayrıca Erzurum yöresinin halk oyunu olan bar oynayan kişiler de dadaş olarak adlandırılır. Dadaş olmanın şartları şu şekildedir:

– Dadaş olmanın ilk şartı dadaşlar diyarında doğmaktır. Tahmin ettiğiniz üzere Erzurum’un sert ikliminde doğan kişi dadaşlığa ilk adımını atmış demektir.
– Dadaşlar etnik köken olarak Türklerden oluşur.
– Dadaş kelimesi genel olarak erkekler için kullanılır. Zira cirit atmak, bar oynamak gibi özellikler genel olarak erkek özellikleri olduğundan dolayı ve ayrıca dadaşın bir manasının da erkek kardeş olmasından hareketle erkekler için kullanıldığı bilinmektedir. Ancak aynı özellikleri taşıyan kadınlar içinde kullanılabilir.
– Dadaş sanılanın aksine külhanbeyi değildir. Zira külhanbeyi tabiri özellikle Osmanlı devletinin son yıllarında halk dilinde kanun kural tanımaz, zulüm eden gibi özellikler taşır. Oysaki dadaş zulüm etmez ancak yapılan zulmede rıza göstermez. Bu nedenle Milli mücadeleye büyük katkıları olmuş bir yazar olan İsmail Habib Sevük Yurttan yazılar 1943 isimli eserinde Dadaşlığı bir mezhep gibi göstermiş ve “Batı Anadolu’nun zeybeğine karşılık Erzurum’un dadaşı var. Dadaş külhanbeyi değil kabadayıdır” demiştir. Buradaki kabadayı kelimesi günümüzde anlaşıldığı gibi değil haklının hakkını savunan kolluk kuvvetlerine yardımcı olan gibi anlamları vardır.
– Dadaş yiğittir, efendidir, gözü pektir. Korkmak en büyük zaafıdır. Arkadaş ve dost canlısıdır.
– Eski dadaşlarda cirit atmak en büyük maharet be dadaşlığın simgesiydi. Ancak günümüzde bu oyunları oynayanlar azalmıştır.

Egenin Efesi, Orta Anadolu’nun zeybeğine karşılık Erzurum’un dadaşı vardır. Ve bunların hepsi de Anadolu’nun bağrında yetiştirdiği öz be öz bu toprağın insanlarıdır.